تبریز در میان شهر‌های ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. وقتی به تاریخ این شهر نگاه می‌کنیم در کنار رویدادهای متعدد تاریخی، با مجموعه‌ای از اتفاقاتی روبه‌رو می‌شویم که برای نخستین بار در تاریخ کشور ابتدا در این شهر رخ داده‌اند. موقعیت جغرافیایی این شهر در کنار نقش سیاسی آن باعث شده که در جایگاهی مهم قرار گیرد. نگاهی به برخی از اتفاقات و رویدادهایی که برای نخستین بار در کشور رخ داده می‌تواند اهمیت این نقش را به خوبی نشان دهد.
۶۷۲– اولین ضرابخانه ماشینی و انتشار اسکناس (چاو)
۱۱۸۵ – ضرب حدود ۲۰۰ قطعه سکهٔ سیمین برای اولین بار
۱۲۱۲ – اولین چاپ قرآن به شیوه لیتوگرافی
۱۲۲۱ – آغازگر عکاسی ایران ، ملک قاسم میرزا
۱۲۲۱ – اولین آتش‌نشانی
۱۲۲۷ – اولین چاپخانه ایران توسط شاهزاده عباس میرزا
۱۲۶۱ – اولین نمایشنامه و تئاتر (تاریخچه هنر نمایش در تبریز)
۱۲۷۹- اولین سینمای ایران پس از پنج سال از اختراع جهانی آن – با نام سولّی (آفتاب)
۱۲۸۰ – اولین شهر ایران که صاحب تلفن شد تبریز بود.
۱۲۸۱ – اولین خیابانی که در آن از چراغهای برقی استفاده شد خیابان چراغ گازی تبریز بود
۱۲۸۱- اولین کارخانه تولید برق در این شهر
۱۲۸۵ – اولین اتاق بازرگانی ایران
۱۲۸۶ – تاسیس نخستین انجمن زنان ایران در تبریز
۱۲۸۷ – اولین بلدیه ایران
۱۲۹۵ – تاسیس نخستین شرکت سهامی عام ایران در تبریز توسط ملک التجار تبریزی
۱۳۰۰ – اولین کتابخانه دولتی ایران توسط محمدعلی تربیت
۱۳۰۳ – اولین مدرسه کر و لال ها توسط جبار باغچه بان
۱۳۰۷ – اولین تالیف و نشر کتب کودکان در ایران توسط جبار باغچه بان
۱۳۱۲ – اولین کتابخانه عمومی توسط میرزاحسن خان خازن لشگر
۱۳۲۵ – اولین نظمیه پلیس مردمی
۱۳۲۶ – اولین موسسه غیر دولتی خیریه – نوبر تبریز
۱۳۳۱ – اولین مدرسه خیریه غیردولتی
۱۳۴۷ – نخستین عمل پیوند کلیه توسط دکتر جواد هیات
۱۳۷۸ – تاسیس نخستین دانشکده فرش ایران در تبریز
۱۳۸۴ – اولین کارت اعتباری بجای بلیط در اتوبوس شهری
۱۳۸۹ – اولین کارت هوشمند بلیط مسابقات فوتبال
- اولین انجمن زنان در تبریز توسط صاحب سلطان خانم تشکیل گردید.
- اولین پایگاه لرزه نگاری در تبریز (شهر زلزله خیز) بنا گذاشته شد.
- اولین دایرهّ المعارف توسط محمدرضا زنوزی تبریزی نوشته شد
- اولین رمان ایران به نام «ستارگان فریب خورده- حکایت یوسف شاه سراج» توسط میرزا فتحعلی آخوند زاده به رشته تحریر در آمد
- اولین عکاسخانه توسط قاسم میرزا در تبریز راه اندازی شد.
- اولین عمل قلب باز
- اولین فوتبالیست شاغل در اروپا (بلژیک) به نام حسین صدقیانی از اهالی تبریز
- اولین کارخانه اسلحه و مهمات در شهر تبریز بنا نهاده شد.
- اولین کارخانه چینی سازی در شهر تبریز ساخته شد
- اولین کودکستان توسط ابوالقاسم فیوضات در تبریز بنا گذاشته شد.
- اولین مدارس حرفه ای و بازرگانی توسط محمدعلی تربیت
- اولین مدرسه نابینایان توسط یک میسیون آلمانی
- اولین مهمانخانه توسط میرزا اسحق خان معززالدوله در تبریز پذیرای مهمان گردید.
- اولین هوانورد ایرانی به نام کلنل محمد تقی خان پسیان از اهالی تبریز بود.
- برای اولین بار کتب خارجی در تبریز ترجمه گردید مانند : پطر کبیر، شارل دوازدهم، اسکندر کبیر
- پیوند قلب برروی سگها
- نخستین آبله‌کوبی
- نخستین دانشکده پرستاری مامائی
- نخستین دندانهای مصنوعی
- نخستین طبیب محصل فرنگ
- نخستین کتابهای پزشکی
- اولین خط آهن (تبریز-جلفا) حدود ۱۰۰ سال قبل
-
